اول باید این نکته را بدانید که فراموشی مطالب درسی یک امر طبیعی است و نمی‌توان گفت که مشکل محسوب می‌شود، اما با شناخت دلایل آن و آشنایی با راهکارهای مقابله با فراموشی، می‌توانید به‌راحتی این مشکل را برطرف کنید.
بررسی و علت فراموشی مطالب درسی
بسیاری از دانش آموزان هستند که مرتب در حال مطالعه و درس خواندن هستند، اما هنگام امتحانات نتایج خوبی را نمی‌گیرند. چراکه از فراموشی مطالب درسی شکایت دارند و می‌گویند که تمام مطالبی که خوانده‌اند فراموش کرده‌اند.
برای حل این مشکل ابتدا باید بدانیم که دلیل فراموش کردن مطلب درسی چیست. از عوامل مهمی که باعث وجود بروز اختلال در حافظه و فراموشی می‌شود این است که دانش آموزان حجم زیادی از مطالب درسی را به‌یک‌باره به ذهنشان می‌سپارند و فراموش کردن آن بدیهی است؛ اما دلایل دیگری هم وجود دارند که می‌توان از آن‌ها به علل و عوامل فراموشی مطالب درسی اشاره کرد.
عدم تمرکز
یکی از عوامل اصلی که می‌تواند علت فراموشی مطالب درسی باشد، عدم تمرکز یا نداشتن نظم فکری هنگام مطالعه است. توجه داشته باشید که برای مطالعه کردن حتماً باید در یک مکان آرام قرار بگیرید که سروصدا نباشد یا عاملی باعث حواس پرتی شما نشود. بهتر است در یک اتاق ثابت مطالعه کنید و زمان مطالعه تمرکز خودتان را حفظ کنید. برای انجام این کار می‌توانید هنگام مطالعه یادداشت‌برداری کنید و مطالب مهم را بنویسید.
مشکلات خواب
بی‌خوابی و نداشتن استراحت کافی علاوه بر اینکه روی عملکرد ذهن شما تأثیر دارد، می‌تواند باعث فراموش کردن مطالب درسی شود. به‌ویژه دانش آموزان کنکوری که باید مرتب درس بخوانند، باید حتماً ساعت خواب خودشان را تنظیم کنند. بعضی از افراد به خاطر اینکه فرصت بیشتری برای درس خواندن داشته باشند، در طول شب کمتر می‌خوابند یا در روز اصلاً استراحت نمی‌کنند. دقت کنید که بی‌خوابی انرژی زیادی از بدن شما می‌گیرد. همین باعث می‌شود تا مغز شما خسته شود و نتوانید مطالب درسی را به ذهنتان بسپارید. به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌کنیم که برای مطالعه بی‌خوابی بکشید. حداقل باید در ۲۴ ساعت، ۶ ساعت استراحت کامل داشته باشید تا ذهن شما بازدهی مناسبی داشته باشد.
مطالعه اشتباه
آشنایی با روش های مطالعه درست یکی از مواردی است که می‌تواند از فراموشی مطالب درسی جلوگیری کند. حتماً اگر مطالعه می‌کنید مجدداً درس‌هایی که مطالعه کرده‌اید را مرور کنید تا این مطالب از بخش حافظه کوتاه‌مدت شما به بخش حافظه بلندمدت منتقل شوند و در آنجا ثابت بمانند.
چنانچه یک مطلب را بخوانید اما آن را مرور نکنید، به‌طورقطع از ذهن شما می‌رود و آن را فراموش می‌کنید. دقت داشته باشید که اگر مطالبی را آموزش می‌بینید، در همان روز باید مجدداً مطلب موردنظر را تمرین یا مطالعه کنید تا از یاد شما نرود.
نداشتن تغذیه مناسب
داشتن تغذیه سالم علاوه بر اینکه برای سلامت جسم موردنیاز است، قطعاً روی عملکرد مغز هم تأثیر می‌گذارد. تصور کنید دانش‌آموزانی کنکوری بدون خوردن صبحانه شروع به مطالعه می‌کنند. هنگامی‌که مغز به انرژی نیاز دارد و منبع کافی برای تأمین انرژی نداشته باشد، قطعاً نمی‌تواند به‌خوبی کار کند.
بنابراین بهتر است از مواد غذایی سالم استفاده کنید و وعده‌های غذایی کامل داشته باشید. از مصرف کافئین هنگام مطالعه خودداری کنید. نوشابه‌های انرژی‌زا شاید برای چند دقیقه شما را سرحال بیاورند اما به‌قدری باعث ایجاد هورمون استرس و اضطراب در بدن شما می‌شوند که مطالب درسی که مطالعه کرده‌اید، فراموش می‌کنید؛ بنابراین به تغذیه خودتان توجه کافی داشته باشید.
مرور مطالب درسی قبل از آزمون
چنانچه مطالب درسی را به‌صورت اصولی و با تمرکز کافی خوانده باشید، نباید نگران چیزی باشید. بعضی از دانش آموزان پیش از آزمون به‌صورت سطحی مطالب جدید را مرور می‌کنند و همین باعث وارد شدن استرس به آن‌ها می‌شود. چراکه بعضی از مطالب برای آن‌ها آشنا نیستند یا احساس می‌کنند که مطالب درسی را فراموش کرده‌اند؛ بنابراین باید به‌صورت اصولی و با استفاده از روش‌های درست مطالعه کنید.
نداشتن اعتماد به نفس
بعضی از افراد بااینکه به‌صورت اصولی بخش‌هایی از کتاب را مطالعه کرده‌اند و این بخش‌ها را کاملاً به خاطر سپرده‌اند، همچنان نگران بخش‌هایی هستند که موفق به مطالعه آن‌ها نشده‌اند. همین باعث ناامیدی و پایین آمدن اعتماد به نفس آن‌ها می‌شود و مطالبی که یاد گرفته‌اند را هم فراموش می‌کنند. به همین خاطر بهتر است برنامه‌ریزی درستی داشته باشید تا بتوانید تمام مطالب موردنیاز را به موقع مطالعه کنید و با مرور مرتب، آن‌ها را به ذهن بسپارید.
کلام پایانی
با شناخت علت فراموشی مطالب درسی، می‌توانید حافظه خودتان را تقسیم‌بندی کنید و با تمرین و تکرار و شرکت در کلاس کنکور مجازی از فراموشی مطالب درسی جلوگیری کنید. وقتی بدانید بعضی از محتوای درسی اهمیت بیشتری دارند، وقت بیشتری برای مطالعه آن‌ها می گذارید و از اتلاف وقت برای مطالعه مطالب جزئی و کم اهمیت جلوگیری می‌کنید. بهتر است با تکنیک های مطالعه صحیح آشنا باشید و از مشاوره و نظرات کارشناسی افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
